Jakie są wskazania do podania antybiotyku u dziecka?

Antybiotyki to leki przeciwbakteryjne, zatem aby rozważać konieczność ich zastosowania, warto ustalić, czy za chorobę dziecka odpowiada bakteria. Jednak nawet wówczas, wdrożenie antybiotykoterapii nie zawsze jest konieczne, ponieważ ludzki organizm ma pewne zasoby, które pozwalają na zwalczenie infekcji. O zastosowaniu antybiotyku zawsze decyduje lekarz, gdy antybiotyk:

• łagodzi i skraca przebieg choroby, która u danego dziecka przebiega ciężko;
• zapobiega powikłaniom danej infekcji ‒ np. przy anginie paciorkowcowej;
• leczy powikłania bakteryjne zakażeń wirusowych ‒ np. bakteryjne zapalenie płuc, będące powikłaniem grypy lub COVID-19;
• może być pomocny w profilaktyce zakażeń bakteryjnych u dzieci obciążonych niektórymi chorobami przewlekłymi.

Działania niepożądane antybiotyków u dzieci

W organizmie dziecka antybiotyki mogą mieć następujące działania niepożądane:

• reakcje alergiczne, w tym wstrząs anafilaktyczny;
• upośledzenie czynności wątroby lub nerek;
• biegunki;
• pleśniawki lub afty;
• rzekomobłoniaste zapalenie jelit.

Duża część działań niepożądanych wynika z zaburzenia bakteryjnego mikrobiomu jelit, dlatego podczas antybiotykoterapii bardzo istotną rolę pełni przyjmowanie probiotyków. Innym ubocznym skutkiem powszechnego stosowania antybiotyków, nie tylko u dzieci, jest narastająca oporność bakterii. Oznacza to, że drobnoustroje, które do tej pory poddawały się działaniu antybiotyków, posiadają obecnie mechanizmy, które bronią je przed lekami przeciwbakteryjnymi.

W jaki sposób można zapobiegać chorobom wymagającym antybiotykoterapii?

Mając świadomość działań niepożądanych antybiotyków, warto, w miarę możliwości, dążyć do ograniczenia konieczności ich stosowania. W tym celu należy na co dzień dbać o zdrowie i odporność dziecka poprzez:

• zdrową dietę;
• picie odpowiedniej ilości wody;
• regularną aktywność fizyczną;
• suplementację witaminy D;
• wykonywanie szczepień obowiązkowych i zalecanych.

Oczywiście, podjęcie tych działań nie zapewni stuprocentowej ochrony przed zakażeniami. Układ odpornościowy dziecka nie jest jeszcze w pełni dojrzały, dlatego u dzieci będą pojawiać się infekcje. Prowadzenie zdrowego trybu życia da dziecku szansę na przejście ich najłagodniej, jak się tylko da.

Antybiotyki to przełomowe leki, ale warto pamiętać, że nie są cudownymi substancjami. Są bardzo pomocne w zwalczaniu infekcji, mogą mieć jednak negatywne skutki dla organizmu. Zatem najlepiej stosować je tylko wtedy, gdy zaleci lekarz i zgodnie z jego wskazaniami.