Cukrzyca typu 1 ‒ do czego służy insulina?
Istotą cukrzycy typu 1 jest niszczenie komórek wytwarzających insulinę w trzustce w wyniku autoimmunologicznej agresji skierowanej przeciwko nim. Biorą w niej udział różne komórki układu odpornościowego. Przeciwciała skierowane przeciwko antygenom komórek produkujących insulinę nie odgrywają istotnej roli w ich niszczeniu, a są jedynie markerem toczącego się procesu. Tym samym, leczenie cukrzycy typu 1 opiera się na podawaniu insuliny ‒ ludzkiej lub jej analogów. Preparaty dzieli się ze względu na czas działania.
Wyróżniamy insuliny:
- krótkodziałające;
- szybkodziałające;
- długodziałające;
- o pośrednim czasie działania.
Pacjent, a w przypadku mniejszych dzieci ‒ rodzice, przechodzą szkolenie i sami uczą się dobierać dawki i podawać insulinę. Niestety insuliny nie da się podać w tabletkach ‒ wykorzystuje się do tego iniekcje przy użyciu pena lub ciągły podskórny wlew insuliny przy użyciu osobistej pompy insulinowej, która podaje hormon podskórnie przez całą dobę, a dawkę insuliny można w dowolny sposób modyfikować w zależności od wysiłku fizycznego, obecności infekcji, posiłku. Diabetycy uczą się, ile węglowodanów i wymienników białkowo-tłuszczowych jest w poszczególnych pokarmach, aby móc wyliczyć potrzebną dawkę insuliny na konkretny posiłek.
Zmiana stylu życia ‒ leczenie cukrzycy typu 2
Cukrzyca typu 2 przeważnie występuje u osób dorosłych, jednak w ostatnich latach chorobę rozpoznaje się również wśród dzieci i nastolatków. Najczęściej dotyka pacjentów z otyłością, prowadzących niezdrowy tryb życia. Zatem podstawą jej leczenia powinna być zmiana stylu życia, a przede wszystkim:
- zmiana diety na odpowiednią dla osób z cukrzycą (produkty z niskim indeksem glikemicznym, z dużą zawartością białka, warzywa);
- podjęcie aktywności fizycznej;
- redukcja masy ciała.
Jeśli nie przyniesie to spodziewanego efektu lub pacjent nie podejmie odpowiednich działań, wdraża się leczenie farmakologiczne. Istnieje kilka grup leków przeciwcukrzycowych, jednak większość z nich jest zarejestrowana dla osób dorosłych, do stosowania u dzieci dopuszczone jest jedynie kilka substancji.
Jaki lekarz zajmuje się leczeniem cukrzycy u dzieci?
Każdy cukrzyk powinien być pod opieką lekarza diabetologa. Nie inaczej jest z dziećmi, które chorują na cukrzycę ‒ nad ich leczeniem czuwa diabetolog dziecięcy. Wizyta u takiego lekarza nie różni się znacząco od wizyty u pediatry. Diabetolog dziecięcy najpierw zbiera wywiad od rodziców, a jeśli dziecko jest już większe, niektóre pytania skierowane są też do niego. Następnie lekarz przeprowadza badanie fizykalne. Na wizytę u lekarza diabetologa nie trzeba się przygotowywać, warto jedynie zabrać ze sobą dokumentację medyczną oraz dzienniczek kontroli glikemii, jeśli pacjent taki prowadzi. Na podstawie badania fizykalnego oraz przedstawionej przez pacjenta dokumentacji, diabetolog podejmuje decyzje o konieczności przeprowadzenia badań lub podjęciu terapii.
Cukrzyca jest chorobą, która rozwija się podstępnie. Nawet jeśli pacjent czuje się dobrze, niekontrolowana glikemia może dać odległe powikłania. Dlatego tak ważne jest pozostawanie pod opieką diabetologa i stosowanie się do jego zaleceń.
